Na Palama je na ulazu u Osnovnu školu „Pale“ osveštana spomen-ploča Vlajku Petroviću i Miloradu Loloviću, prosvjetnim radnicima i komandantima Trebevićkog bataljona u Odbrambeno-otadžbinskom ratu, koji su poginuli 1992. godine.
Milan, sin Vlajka Petrovića, zahvalio je u ime porodica Petrović i Lolović nastavniku Nenadu Tomoviću, paljanskoj Boračkoj organizaciji i Osnovnoj školi „Pale“.
– Želja nam je da buduće generacije znaju ko su bili ljudi koji su iz školskih učionica otišli na prve linije fronta. Moj otac i Milorad bili su komandanti bataljona i ljudi koji su u presudnim trenucima odbranili Pale od naleta muslimanskih snaga – rekao je Petrović.
On je naveo da je danas za njega veoma emotivan trenutak jer su dan prije nego što će Vlajko poginuti imali porodični razgovor.
– Imali smo priliku da odemo u Srbiju, ali mi je otac rekao `Ne mogu ostaviti svoje đake, djeca mi ginu. Ostaću do zadnjeg trenutka s njima`. I zato neka buduće generacije znaju ko su bili ljudi koji su odbranili Pale u najtežim trenucima za ovaj grad – istakao je Petrović.
Petar Lolović, unuk Milorada Lolovića, rekao je da nije imao priliku da upozna djeda, ali da je o njemu čuo mnoge lijepe priče.
– Znao sam da je bio veliki rodoljub, da je volio svoj poziv učitelja i djecu koju je podučavao – rekao je Petar.
Nastavnik istorije Nenad Tomović podsjetio je da je povodom Dana srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave, u saradnji sa Boračkom organizacijom i Osnovnom školom „Pale“, donesena odluka da se postavi spomen-ploča dvojici bivših kolega.
On je istakao da su Vlajko i Milorad stali na čelo svojih bivših učenika, što ovoj priči daje posebnu simboliku, naglasivši da su i prije rata bili važan faktor društvenog života u zajednici.
– Dodatnu težinu ovoj priči daje činjenica da je 94 odsto Paljana odgovorilo na mobilizaciju i da su upravo oni popunjavali redove Trebevićkog bataljona – rekao je Tomović.
Predsjednik Skupštine grada Istočno Sarajevo Boško Jugović istakao je da se otkrivanjem spomen-ploče nastavlja kultura sjećanja, a upravo ovo danas je način da sačuvaju uspomenu na komandante jedinica koji su položili živote za odbranu i stvaranje Srpske.
Predsjednik Skupštine opštine Pale Branko Koroman rekao je da je jedan od njih poginuo 5. avgusta, a drugi 31. oktobra 1992. godine, te da je ovo najbolji primjer kako treba njegovati sjećanje na ljude koji su dali nemjerljiv doprinos za sve ono u čemu se danas uživa.
Obilježavanje Dana srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave nastavljeno je u Mokrom u spomen-sobi poginulim borcima, gdje je održan istorijski čas, dok je ranijepočeo turnir u malom fudbalu koji je okupio tri paljanske osnovne škole u muškoj i ženskoj konkurenciji.
Turnir se održava u sportskoj sali Osnovne škole /OŠ/ „Srbija“, a organizator je opštinska Boračka organizacija u saradnji sa institucijama, školama i vrtićima.
Direktor OŠ „Srbija“ Nenad Đapić rekao je da na turniru učestvuju, osim njihove, i škole „Mokro“ i „Pale“, i da će turnir biti sa posebnim pravilima, prilagođen ovom danu.
– Bitno je da istaknemo druženje, nacionalno jedinstvo, slobodu, tako da cilj nije samo fudbalsko umijeće nego i shvatanje šta znači današnji praznik – istakao je Đapić.
On je naglasio da će Dan srpskog jedinstva danas u školi na svim časovima biti obilježen prigodnim programima koje su pripremili nastavnici.
Osim toga, djeca iz sva tri paljanska vrtića „Bubamara“, „Cvrčak“ i „Bambi“ danas su šetnjom šetalištem sa zastavama obilježila Dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave.
Nakon šetnje, mališani su izveli prigodan program kod Hrama Sabora Svetog arhangela Gavrila, te pustili balone u znak mira i zajedništva, šaljući poruku o važnosti sloge i ljubavi.
Vlade Republike Srpske i Srbije odlučile su da Dan srpskog jedinstva, slobode i nacionalne zastave zajednički praznuju 15. septembra.
Obilježavanje ovog praznika uspostavljeno je 2020. godine s ciljem osnaživanja jedinstva između srpskog naroda u Srbiji i Srpskoj, ali i jačanja kulta nacionalne zastave. Praznuje se kao sjećanje na dan proboja Solunskog fronta u Prvom svjetskom ratu.
