Fabrika motora FAMOS Pale, zvanično ne postoji od 14.03.2018.godine. Na mjestu nekadašnjeg privrednog giganta načelnik opštine Pale, g-din Boško Jugović najavio je izgradnju privrdne zone.
Opština Pale uplatila je tada posljednju ratu od milion i 150 hiljada maraka i tako zvanično postala vlasnik pokretne i nepokretne imovine FAMOS-a, pohvalio se tada načelnik opštine Pale Boško Jugović.
FAMOS (Fabrika motora Sarajevo), koja je poslovala na Palama, bila je najveći i najači privredni gigant ove opštine. Nekada je u ovoj fabrici radilo skoro 3000 radnika. Fabrika je bila pokretač razvoja opštine i njennj izgradnje, posebno naselja Koran, gdje su gradili stambene zgrade za radnike. Poseban procvat je doživjela za vrijeme direktorovanja Mladena Todorovića, po kome danas jedna ulica u Palama nosi ime. u FAMOS-U su radile mnoge generacije Paljana. Fabrika je stipendirala hiljade mladih zanatlija i inženjera, fabrika koja je svojim radnicima gradila stanove ali i domove kulture, obdaništa i ulice. Srednja škola na Koranu je zasnovana na mašinskim smjerovima koji su u to vrijeme bili prijeko potrebni ovoj fabrici i po završetku škole skoro svakoga je čekao posao u FAMOS-u.
Radnicima je posebno za ponos bilo što su u ovoj namjenskoj fabrici proizvodili dijelove motora za čuvenu njemačku firmu Mercedes. FAMOS je posjedovao najmoderniji alat i mašine tog vremena u Evropi i bili su ozbiljna konkurencija na evropskom tržištu. Sarađivali su sa svim metalnim gigantima širom tadašnje SFRJ.
Radnici u FAMOS-u su nekada zarađivali više od poslovođa. Dolazili i odlazili su srećni sa posla. Isti ovi radnici, stali su u odbranu Republike Srpske, tokom odbrambeno-otadžbinskog rata, a njih 28 je poginulo.
FAMOS je radio čak i u toku rata. Bio je okosnica namjenske industrije za potrebe Vojske Republike Srpske.
Posle rata, postala je neizvjesna sudbina ovog giganta. Mašine i alata su polako nestajali. Dug javni i unutrašnji firme je bio sve veći, a tržište se skoro izgubilo. Javljale su se razne nade da će država Libija remontovati motore svojih tenkova baš u paljanskom FAMOS-u. Govorilo se o kupovini fabrike od strane Kineza, Arapa i Turaka. Poslednja nada je bila je od strane Republike Srbije, koja bi iskoristila potencijal znanja majsora i resursa fabrike za svoju namjensku industriju. Sve je stalo!
Radnici obespravljeni, bez desetina plata bez povezanog radnog staža. Štrajkovali su, protestovali, a razni izbori i političari su im donosii lažna obećanja i ulivali lažne nade.
Gdje su sve mašine, alat, materijalna i tehnička sredstva, posao bi bio vjerovatno za istražne organe. To pitanja se odavno ne postavlja..
Tog 14.03.2018.godine, ugašena je jedna velika epoha svih Paljana. Prazni objekti koji „šire“ jezivu tišinu podsjećaju kao spomenici na sreća vremena, Privredna zona ovde još uvije nije istinski zaživjeka!
